अभिमन्यु चक्रबॄह (सप्तर्थी ), मयुरभंज छाऊ नृत्य आणि पृथ्वी.

गुरु द्रोणाचार्यांनी अर्जुनासाठी चक्रवॄह रचला पण जो भेदला गेला अभिमन्युकडुन. यातुन तो बाहेर मात्र पडु शकला नाही. सात कौरव रथीं बरोबर एकेट्यांशी लढतांना त्याने सर्वांचा पराभव केला खरा , पण जेव्हा ते सातीजण एकदम त्याला घेरुन भ्याडसारखे त्यावर वार करु लागले तेव्हा मात्र ....

कौरवांनी चक्रवॄहात त्याला आत शिरायला जागा करुन दिली परंतु सर्वांना पराभुत केल्यानंतर तो त्या चक्रवॄहातुन बाहेर पडायला तो पहात होता, ते नाही जमले. अभिमन्युचे सारे मार्ग बंद होत होते.

त्याला घेरलेल्यांच्या जागा सरसर वेगाने बदलत होत्या, फटी बुझवल्या जात होत्या. शेवट पर्यंत तो लढत होता एकटा, साऱ्या शत्रुयोद्धांबरोबर, केवळ त्यांच्याकडुन वध करुन घेण्यासाठी.

हे सारे नाट्य जेव्हा का नर्तक आपल्यासमोर सादर करत असतात तेव्हा नकळतपणे आपणही त्यात गुंतत जातो, जणु साऱ्या मुळच्या प्रसंगाचे आपणच साक्षीदार असतो.

याच्या आधी सुरवातीला नटराजाचे नृत्य झाले व कार्यक्रमाचा शेवट झाला तो पंचलिंगेश्वरांनी.  पाच नर्तक शंकराचे रुप धारण केलेले समोर नृत्य सादर करत होते.

असे पाच पाच शंकर कधी पाहिले नव्हते.

हे सारे रंगमंचावर पहातांना.

पृथ्वी थियेटर. मस्त आहे. बसायला चक्क सोफे , तिन्ही बाजुने आणि मधे खालच्या बाजुला रंगंमंच.

शशी कपुर खुप थकलाय. बघुन वाईट वाटले. त्याची जवानीतली रुपे आठवत राहिली.

अर्धे आयुष्य ( काय हा विश्वास. धर्माने यक्षाला उत्तर बरोबर दिले ) सरल्यानंतर का होईना राजाभाऊ अखेरीस पृथ्वीत पोचले. निमीत्त "केली" आयोजीत छाऊ नृत्य महोत्सव. यंदाला "केली" केरलाच्या बाहेर पडले. पण राजाभाऊंनी यंदाला थंयंबक्कम ( उच्चार साफ चुकीचा )मात्र खुप मिस केले.

राजाभाऊंचा केंद्रबिंदु आता पश्चिम उपनगरात सरकलाय. आता उपनगरात होणाऱ्या चांगल्या कार्यक्रमाला जाता येइल ( काय पण आशा ) , जे आतापर्यंत होत नव्हते.

एक मात्र गोष्ट हुकली. आवारातील पृथ्वी केफे मस्त आहे. परत कधी तरी त्याचा फिल घ्यायला जायला हवे.

बघु आजच्या छाऊला जायला मिळते का मग काहीतरी कॅफेत खायला मागवुन छानपैकी बसता येइल.

Mayurbhanj Chhau belongs to the Mayurbhanj district of Orissa. Of the three traditions of Chhau Mayurbhanj Chhau is the only form that does not use masks.  Even so , this tradition like the other two styles of Chhau, relies principally on the language of the body movements to capture and project emotions and sentiments. The absence of the masks only allows greater freedom of movements.

Traditionally Mayurbhanj dance has never been a solo dance. Performances are predominently group items interspersed with short solos. The repertoire extends from simple themes such as hunting and fishing to annimal dance like Mayur Nritya and to dances of deities like Hanumanand Nataraja. It also includes episodes from Hindu mythology and legends.