Saturday, July 31, 2010

प्रौढपुष्पेः कदम्बै:

रुक रुक के चली और चलके रुकी.
लोकल ट्रेनची अवस्था वाईट होती. पण राजाभाऊंना त्याच काय ? त्यांच मन विहरत होते नॉर्वे मधे, जणु ते नॉर्वेमधल्या "बर्गन रेल"नेच प्रवास करत होते , मेधा आलकरी लिखीत ’सुर्य होता रात्रीला " हे प्रवासवर्णन वाचता वाचता.

अपर्णा मोडक यांनी लोकसत्ता मधे लिहिलेला कदंबा वरील अप्रतिम लेख वाचल्यानंतर केव्हा एकदा हा वृक्ष, ती मोहक फुले पहातो असे झाले होते.
http://www.loksatta.com/index.php?option=com_content&view=article&id=84563%3A2010-07-09-06-59-22&catid=104%3A2009-08-05-07-53-42&Itemid=117

आणि अचानक राजाभाऊंचे तिच्याकडे लक्ष गेले, अगदी त्यांच्या समोर , ती तिथेच बाहेर होती, लावण्यवती, भुलवणारी , मोहावणारी. जिला त्यांना आधी असंख्य वेळा पाहीले असेल पण नाव ठावुक नसलेली ती अनामिका,
ती कदंबाची वेडावुन सोडणारी फुले. 
सा सुदरा अस्ति ।


आषाढस्य प्रथमदिवसे मेघमाश्लिष्टसानुं
वप्रक्रीडापरिणतगजप्रेक्षणीयं ददर्श ।


आषाढ आला, मेघदुताचे वेध लागले.

तर मग असा हा कदंब राजाभाऊंना मेघदुतात पण भेटला.

नीचैराख्यं गिरिमधिवसेस्तत्र विश्रामहेतो
स्त्वत्संपर्कात्पुलकितमिव प्रौढपुष्पेः कदम्बै: ॥

रोमांचित होती तव स्पर्शे कदंबाचीहि फुले
नीचगिरी आहे विश्रांतीला तू थांब जरासा रे ॥

हस्ते लीलाकमलमलके बालकुन्दानुविद्ध
नीता लोध्रप्रसवरजसा पाण्डुतामाननेश्रीः ॥

चुडापाशे नवकुरबकं चारु कर्णॆ शिरीषं
सीमन्ते च त्वदुपगमजं यत्र नीपं वधूनाम ॥

आहे जिथे वधूच्या केसात कुन्द माळलेले,
विलसते तेज मुखांवर लोध्रपुष्पे परागे ॥
केशपाशी नव-कुरबक, कदंब-पुष्प भांगी
असे कानीं मोहक शिरीष, क्रीडा-कमळ हाती ॥


नीपं दॄष्टवा हरितकपिशं केसरैरर्धरुढे
राविर्भुतप्रथमुकुलाः कन्दलीश्चनुकम ॥
जग्ध्वारण्येष्वधिकसुरभिं गन्धमाध्रय चोर्व्याः
सारड.गास्ते जललवमुचः सूचयिष्यन्ति मार्गम ॥


अर्धकेशी हिरवी करडी नीवफुले पाहत
पाणातिरी नवमुकुलांछ्या कंदली खात खात ॥
दग्धवनी हुंगत असता मधु मातीचा गंद
नवजल शिंपीतां तुजला दावि मार्ग सारंग ॥

ज्ञानेश्वर कुलकर्णी यांच्या " हे मेघा " मधुन मराठी, आग्लभाषीय काव्यानुभाव साभार.

There you should stay
with the object of taking rest
On the mountain of Nicha
Bristling as it were , at your touch,
With Kadamba trees,Promient with flowers.


Where the young ladies have
A sportive lotus in their hands
Interweave their hair
With fresh Kunda flowers.
Have a beauty of face
Renered yellowish white
With pollen of Lodhra flowers
Wear the fresh Kurabaka flowers,
in their luxuriant hair,
The lovely Sirisa on their ears,
And the neepa that spring up
Into existance at your approach
On the line of parting of their hair

Seeing the neep flowers
Greenish brown
On account of half-grown filaments,
Eqating the leaves of KAndalis
On marshy banks
With the first buds appearing on them,
And shelling the strong odour
Of ground in forests
- the bees , - the deers, the elephats
respectively
Will indicate the path to you,
Showering droups of water.

No comments: